روند بازار جهانی نفت در ماه گذشته
-قیمت نفت در بازارهای جهانی تحت تاثیر عوامل مختلفی همچون کاهش تنشهای ژئوپولتیک در خاورمیانه و همچنین بازگشت نگرانیها درباره چشمانداز تقاضا با توجه به گزارشات متناقض آژانس بینالمللی انرژی و اوپک در زمینه پیشبینی تقاضا، شاهد افت قیمتی بوده به صورتی که قیمت نفت برنت ظرف یک ماه اخیر با کاهش 3.8 درصدی در سطح 83.96 دلار در هر بشکه قرار گرفته است.
بر اساس برآورد جدید آژانس بینالمللی انرژی در گزارش ماهانه خود، تقاضای روزانه نفت دنیا در سال جاری شاهد افزایش 1.1 میلیون بشکهای خواهد بود که 110 هزار بشکه کاهش نسبت به تخمین ماه گذشته را نشان میدهد که عمدتا ناشی از تعدیلات منفی صورتگرفته در سطح مصرف اقتصادهای توسعهیافته در سه ماهه اول سال جاری به دلیل ضعف فعالیتهای صنعتی و نیاز کمتر به فرآوردههای نفتی به منظور استفاده حرارتی با توجه به زمستان متعادل اروپا بوده است. این دومین ماه متوالی میباشد که IEA اقدام به تعدیل منفی برآورد خود مینماید.
-وضعیت کنونی بازار سبب شده تا موسسات مختلف، تردید خود درباره احتمال حفظ قیمتها در بازه میانمدت در سطوح کنونی را اعلام کنند به صورتی که جیپی مورگان اخیرا با انتشار یادداشتی برآورد رشد بیش از 1.8 میلیون بشکهای عرضه از جانب کشورهای غیر اوپک پلاس را برای سال آینده اعلام کرده است. بانک سیتی آمریکا اعلام کرده که تا سه ماهه پایانی سال 2025، قیمت نفت برنت احتمالا به کمتر از 70 دلار کاهش خواهد یافت اما، گلدمن ساکس و مورگان استنلی در برآوردی خوشبینانهتر معتقد هستند که قیمت نفت احتمالا فاصله چندانی با سطح فعلی نخواهد گرفت.
-اوپک در گزارش ماه می، برآورد خود از تقاضای نفت در سال جاری میلادی را معادل با 2.25 میلیون بشکه در روز اعلام کرده که نسبت به گزارش ماه آوریل بدون تغییر بوده است. تعدیلهای صورتگرفته نیز ناشی از دریافت دادههای جدید از مصرف کشورهای مختلف در سه ماهه سوم بوده که عمدتا باعث خنثیسازی همدیگر شده است.
-رشد تقاضا از جانب کشورهای توسعهیافته در حدود 270 هزار بشکه در روز خواهد بود در حالی که میزان تقاضا از جانب کشورهای غیر OECD نزدیک به 2 میلیون بشکه در روز خواهد بود. مجموع تقاضای نفت به 104.46 میلیون بشکه خواهد رسید که عمدتا ناشی از افزایش تقاضا برای سفرهای هوایی و جادهای خواهد بود و در کنار آن سطح مناسب رشد تقاضای صنعتی، ساختمان و کشاورزی نیز در کشورهای غیر OECD موثر خواهد بود. افزایش ظرفیت پتروشیمی در چین و خاورمیانه نیز در رشد تقاضای نفت تاثیرگذار خواهد بود.
-اوپک برآورد خود برای رشد تقاضای نفت در سال آینده را در سطح 1.85 میلیون بشکه در روز اعلام نموده که نسبت به برآورد پیشین تغییری نداشته است.
-رشد تقاضا از جانب کشورهای OECD ناچیز و نزدیک به 100 هزار بشکه در روز خواهد بود در حالی که عمده رشد از جانب کشورهای غیر OECD و در سطح 1.7 میلیون بشکه در روز خواهد بود.
-در بین فرآوردههای نفتی، سوختهای مرتبط با حمل و نقل پیشتاز رشد خواهند بود که در این میان میزان تقاضا برای سوخت جت و بنزین به میزان نیم میلیون بشکه در روز برای هر فرآورده افزایش خواهد یافت.
چشمانداز تغییر تقاضای نفت از جانب حوزههای بزرگ مصرفکننده
-اوپک در گزارش ماه جاری پیشبینی کرده است که رشد تولید کشورهای خارج از اوپک (غایب در اتحادیه اوپک پلاس) در سال جاری میلادی با افزایش 1.2 میلیون بشکه در روز مواجه خواهد شد که نسبت به گزارش ماه آوریل تغییری نداشته است.
-ایالات متحده، کانادا، برزیل و نروژ پیشتاز رشد تولید خواهند بود. عمده رشد تولید ناشی از نفت شیل آمریکا، پروژههای توسعه نفت شنی در کانادا و میادین فراساحلی در آمریکای لاتین و دریای شمال خواهد بود.
-اوپک در گزارش ماه می برای سال 2025 میلادی انتظار رشد 1.1 میلیون بشکهای سطح عرضه نفت و میعانات برای کشورهای خارج از این سازمان (خارج از توافق کاهش عرضه اوپک پلاس) و ثبت میانگین عرضه 54.1 میلیون بشکهای را ارائه کرده که تغییری در مقایسه با گزارش ماه قبل نداشته است.
-تولید در بین کشورهای حوزه OECD با افزایش نزدیک به 690 هزار بشکه در روز به میانگین 34.2 میلیون بشکه خواهد رسید و سهم کشورهای خارج از OECD نیز افزایشی 550 هزار بشکهای در روز خواهد بود. نزدیک به 60 هزار بشکه افزایش در روز نیز ناشی از عملیات پالایشگاهها خواهد بود.
-ایالات متحده، برزیل، کانادا و نروژ پیشتاز رشد تولید خواهند بود در حالی که آنگولا با کاهش تولید روبرو خواهد بود.
-بر اساس گزارشات منابع ثانویه و تخمینهای کارشناسان، برآورد اوپک نشان میدهد که تولید 12 کشور عضو این کارتل نفتی در ماه آوریل معادل با 26.58 میلیون بشکه در روز بوده که 48 هزار بشکه کاهش را نسبت به دادههای تعدیلشده ماه مارس را نشان میدهد. کنگو و ایران شاهد بیشترین رشد تولید بودند در حالی که نیجریه، عراق و ونزوئلا شاهد بیشترین کاهش سطح عرضه بودند.
-لازم به ذکر است که دادههای مربوط به آنگولا با توجه به خروج این کشور از اوپک پس از اختلاف به دلیل سهمیه تولید، حذف شده است.
-برآوردهای ابتدایی اوپک از وضعیت ذخایر تجاری نفت و فرآوردهها در انبارهای کشورهای عضو OECD در ماه مارس، نشان میدهد که رقم این شاخص با 20 میلیون بشکه افزایش نسبت به آمار تعدیلشده ماه فوریه، معادل با 2،793 میلیون بشکه بوده است.
-این آمار در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته 34 میلیون بشکه افزایش اما در قیاس با میانگین 5 ساله، 38 میلیون بشکه کاهش را نشان میدهد. در صورت در نظر گرفتن میانگین سالهای 2015 تا 2019، به منظور حذف اختلال ایجادشده به دلیل کرونا، این شاخص 121 میلیون بشکه کاهش را نشان میدهد.
-در بین اجزای این موجودیها، ذخایر نفت خام در ماه مارس، معادل با 1،369 میلیون بشکه بوده است که 29 میلیون بشکه کمتر از میانگین 5 ساله و 93 میلیون بشکه کمتر از میانگین 5 ساله قبل از کرونا است.
-میزان فرآوردههای نفتی در مخازن نیز با 9 میلیون بشکه کاهش نسبت به میانگین 5 ساله به 1،424 میلیون بشکه رسیده است و در مقایسه با میانگین 5 ساله قبل از کرونا نیز، 27 میلیون بشکه کاهش را نشان میدهد.