روند بازار جهانی نفت در ماه گذشته
-قیمت نفت در بازارهای جهانی شاهد نوسانات قابل توجهی ظرف هفته‌های اخیر بین دو کانال 70 و 80 دلاری به دلیل گمانه‌زنی‌های مرتبط با سطح تقاضا برای نفت خام و فرآورده‌ها، اقدام اوپک پلاس در کاهش تدریجی محدودیت‌های تولید خود از سه ماهه پایانی و تناقض برآوردهای اوپک و آژانس بین‌المللی انرژی بود صورتی که قیمت نفت برنت ظرف یک ماه اخیر با افزایش 0.7 درصدی در سطح 84.25 دلار در هر بشکه قرار گرفته است.
-آژانس بین‌المللی انرژی در هفته گذشته با انتشار گزارشی، چشم‌اندازی نه‌چندان مناسب را از وضعیت بازار نفت ترسیم کرد و هشدار بروز مازاد عرضه قابل توجهی را در بازار بلندمدت داد. بر اساس برآورد IEA، افزایش فروش خودروهای الکتریکی و بهبود بهره‌وری مصرف سوخت باعث خواهد شد تا مصرف جهانی نفت در سال 2029 به سقف خود در سطح 105.6 میلیون بشکه‌ای برسد که تنها حدود 4 درصد بالاتر از سطح سال گذشته است.
-از منظر قیمتی، بانک مورگان استنلی در سناریو اصلی خود انتظار دارد قیمت نفت برنت در سه ماهه پایانی سال 2024 در سطح 87 دلار در هر بشکه قرار بگیرد، در سناریو بدبینانه برآورد کاهش قیمت نفت تا سطح 60 دلار را نموده و در سناریو خوش‌بینانه، برآورد نفت 100 دلاری را در این مقطع زمانی نموده است. در طرف دیگر سیتی گروپ با انتشار یادداشتی، در سه ماهه سوم انتظار قرارگیری نفت برنت در سطح 82 دلاری را دارد، اما از سه ماهه چهارم و در طول سال 2025، انتظار روند نزولی نسبتا پرشتابی را تا سطح 60 دلاری به دلیل بروز مازاد عرضه قابل توجه در بازار، اعلام کرده است.
-اوپک در گزارش ماه ژوئن، برآورد خود از تقاضای نفت در سال جاری میلادی را معادل با 2.2 میلیون بشکه در روز اعلام کرده که نسبت به گزارش ماه می بدون تغییر بوده است. برخی تعدیل‌های اندک در داده‌های سه ماهه اول و دوم در تخمین سطح تقاضای اروپا، آسیا اقیانوسیه و آمریکای لاتین صورت گرفته که ناشی از رشد کمتر از انتظار تقاضای آن‌ها بوده اما از طرف دیگر مصرف بیش از انتظار کشورهای غیر OECD منجر به خنثی‌شدن آن‌ها شده است.
-رشد تقاضا از جانب کشورهای توسعه‌یافته در حدود 240 هزار بشکه در روز خواهد بود در حالی که میزان تقاضا از جانب کشورهای غیر OECD بیش از 2 میلیون بشکه در روز خواهد بود. مجموع تقاضای نفت به 104.46 میلیون بشکه خواهد رسید که عمدتا ناشی از افزایش تقاضا برای سفرهای هوایی و جاده‌ای خواهد بود و در کنار آن سطح مناسب رشد تقاضای صنعتی، ساختمان و کشاورزی نیز در کشورهای غیر OECD موثر خواهد بود. افزایش ظرفیت پتروشیمی در چین و خاورمیانه نیز در رشد تقاضای نفت تاثیرگذار خواهد بود.
-اوپک برآورد خود برای رشد تقاضای نفت در سال آینده را در سطح 1.8 میلیون بشکه در روز اعلام نموده که نسبت به برآورد پیشین تغییری نداشته است.
-رشد تقاضا از جانب کشورهای OECD ناچیز و نزدیک به 100 هزار بشکه در روز خواهد بود در حالی که عمده رشد از جانب کشورهای غیر OECD و در سطح 1.7 میلیون بشکه در روز خواهد بود.
-در بین فرآورده‌های نفتی، سوخت‌های مرتبط با حمل و نقل پیشتاز رشد خواهند بود که در این میان میزان تقاضا برای سوخت جت و بنزین به میزان نیم میلیون بشکه در روز برای هر فرآورده افزایش خواهد یافت.
چشم‌انداز تغییر تقاضای نفت از جانب حوزه‌های بزرگ مصرف‌کننده
-اوپک در گزارش ماه جاری پیش‌بینی کرده است که رشد تولید کشورهای خارج از اوپک (غایب در اتحادیه اوپک پلاس) در سال جاری میلادی با افزایش 1.2 میلیون بشکه در روز مواجه خواهد شد که نسبت به گزارش ماه آوریل تغییری نداشته است.
-ایالات متحده، کانادا، برزیل و نروژ پیشتاز رشد تولید خواهند بود. عمده رشد تولید ناشی از نفت شیل آمریکا، پروژه‌های توسعه نفت شنی در کانادا و میادین فراساحلی در آمریکای لاتین و دریای شمال خواهد بود. همچنین تولید میعانات گازی در ایالات متحده رکورد جدیدی را ثبت خواهد نمود.
-تولیدکشورهای غیر اوپک اما حاضر در اتحادیه اوپک پلاس در سال 2024 با افزایش حدود 100 هزار بشکه‌ای به میانگین 8.3 میلیون بشکه در روز خواهد رسید و در سال آینده نیز با رشد نزدیک به 20 هزار بشکه در روز مواجه خواهد شد.
-اوپک در گزارش ماه می برای سال 2025 میلادی انتظار رشد نزدیک به 1.1 میلیون بشکه‌ای سطح عرضه نفت و میعانات برای کشورهای خارج از این سازمان (خارج از توافق کاهش عرضه اوپک پلاس) و ثبت میانگین عرضه 54.1 میلیون بشکه‌ای را ارائه کرده که تغییری در مقایسه با گزارش ماه قبل نداشته است.
-تولید در بین کشورهای حوزه OECD با افزایش نزدیک به 760 هزار بشکه در روز به میانگین 32.22 میلیون بشکه خواهد رسید و سهم کشورهای خارج از OECD نیز افزایشی 290 هزار بشکه‌ای در روز خواهد بود. نزدیک به 60 هزار بشکه افزایش در روز نیز ناشی از عملیات پالایشگاه‌ها خواهد بود.
-ایالات متحده، برزیل، کانادا و نروژ پیشتاز رشد تولید خواهند بود در حالی که آنگولا با کاهش تولید روبرو خواهد بود.
-بر اساس گزارشات منابع ثانویه و تخمین‌های کارشناسان، برآورد اوپک نشان می‌دهد که تولید 12 کشور عضو این کارتل نفتی در ماه می معادل با 26.63 میلیون بشکه در روز بوده که 29 هزار بشکه افزایش را نسبت به داده‌های تعدیل‌شده ماه آوریل را نشان می‌دهد. نیجریه، گابن و گینه شاهد بیشترین رشد تولید بودند در حالی که عربستان، کویت و لیبی شاهد بیشترین کاهش سطح عرضه بودند.
-لازم به ذکر است که داده‌های مربوط به آنگولا با توجه به خروج این کشور از اوپک پس از اختلاف به دلیل سهمیه تولید، حذف شده است.
-برآوردهای ابتدایی اوپک از وضعیت ذخایر تجاری نفت و فرآورده‌ها در انبارهای کشورهای عضو OECD در ماه آوریل، نشان می‌دهد که رقم این شاخص با 16.6 میلیون بشکه افزایش نسبت به آمار تعدیل‌شده ماه مارس، معادل با 2،773 میلیون بشکه بوده است.
-این آمار در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته 49 میلیون بشکه کاهش و در قیاس با میانگین 5 ساله، 110 میلیون بشکه کاهش را نشان می‌دهد. در صورت در نظر گرفتن میانگین سال‌های 2015 تا 2019، به منظور حذف اختلال ایجادشده به دلیل کرونا، این شاخص 154 میلیون بشکه کاهش را نشان می‌دهد.
-در بین اجزای این موجودی‌ها، ذخایر نفت خام در ماه آوریل، معادل با 1،376 میلیون بشکه بوده است که 49 میلیون بشکه کمتر از میانگین 5 ساله و 96 میلیون بشکه کمتر از میانگین 5 ساله قبل از کرونا است.
-میزان فرآورده‌های نفتی در مخازن نیز با 61 میلیون بشکه کاهش نسبت به میانگین 5 ساله به 1،396 میلیون بشکه رسیده است و در مقایسه با میانگین 5 ساله قبل از کرونا نیز، 58 میلیون بشکه کاهش را نشان می‌دهد.
