بررسی وضعیت بازار بدهی و اقتصاد کلان ایران

وضعیت تسهیلات پرداخت‌شده از جانب سیستم بانکی

-داده‌های منتشرشده از جانب بانک مرکزی نشان می‌دهد که در دو ماهه سال 1403 مجموعا 721.9 هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش‌های مختلف اقتصادی پرداخت شده که نزدیک به 192 میلیارد تومان (36 درصد) به تسهیلات پرداختی بانک‌ها در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته افزوده شده است.

-در این میان سهم خانوارها از وام‌های پرداختی معادل با 20.7 درصد و صاحبان کسب و کار معادل با 79.3 درصد بوده است. در بین بخش‌های مختلف اقتصاد نیز سهم بخش خدمات 31.1 درصد از کل تسهیلات پرداختی بوده، بخش صنعت و معدن با 29.4 درصد در جایگاه بعدی قرار گرفته و بازرگانی، کشاورزی و مسکن و ساختمان نیز بین 9 تا 4 درصد از کل تسهیلات پرداختی را به خود اختصاص داده‌اند.

-سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در کلیه بخش‌های اقتصادی طی 2 ماهه سال 1403 مبلغ 439.2 میلیارد تومان معادل 60 درصد کل تسهیلات پرداختی به صاحبان کسب و کار است در حالی که در طرف مقابل اعتبارات ایجادشده برای ایجاد و یا توسعه به ترتیب معادل با 13 و 3 درصد بوده است.

-همچنین سهم تسهیلات پرداختی در قالب خرید کالای شخصی توسط مصرف کننده نهایی (خانوار) مبلغ 59 میلیارد تومان معادل 39 درصد از کل تسهیلات پرداختی به مصرف کنندگان نهایی (خانوار) می‌باشد.

-سهم تسهیلات پرداختی بابت تأمین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن در 2 ماهه معادل 187.4 میلیارد تومان بوده و این شاخص در حوزه خدمات نیز معادل با 166.4 میلیارد تومان بوده که حاکی از تخصیص بیش از 80 درصد از کل منابع تخصیص یافته به سرمایه درگردش کلیه بخش های اقتصادی صرفا به این دو بوده است.

وضعیت رشد اقتصادی کشور

-بانک مرکزی ایران در هفته پایانی خردادماه، اقدام به انتشار ارزیابی خود از وضعیت اقتصاد کشور در سال 1402 نموده که این داده‌ها تفاوت قابل توجهی با گزارش مشابه مرکز آمار دارد.

-بررسی آمارهای منتشرشده از بانک‌مرکزی نشان می‌دهد رشد فصلی زمستان در گزارش بانک‌مرکزی معادل با 4.5 درصد بوده با این حال در گزارش مرکز آمار این متغیر ‌برابر با 2.9درصد اعلام‌شده بود. از طرف دیگر  رشد اقتصادی سالانه بانک‌مرکزی ‌برابر با 4.5‌درصد اعلام ‌شده که نشان می‌دهد بانک‌مرکزی 1.2‌درصد رشد سالانه را کمتر از مرکز آمار ایران اعلام کرده‌است. نرخ رشد اقتصادی سال‌1402 در گزارش مرکز آمار ایران ‌برابر  با  5.7‌درصد اعلام‌شده بود.

-طبق اعلام بانک‌مرکزی برآورد رشد فعالیت‌های مختلف اقتصادی در سال‌١٤٠٢ نشان می‌دهد علت عمده افزایش نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را می‌بایست در فعالیت‌های گروه نفت و گاز، اطلاعات و ارتباطات، صنعت و حمل‌ونقل و انبارداری جست‌وجو کرد. مشارکت هریک از این گروه‌ها در رشد اقتصادی به‌ترتیب برابر با 1.2، یک، 0.7 و 0.6‌درصد بوده‌است. بررسی این آمارها نشان می‌دهد سهم گروه نفت و گاز در رشد اقتصادی سال‌1402 طبق آمارهای بانک‌مرکزی حدود 26‌درصد است، با این حال حدود 49 درصد از رشد اقتصادی این سال‌طبق آمارهای مرکز آمار به بخش نفت و گاز تعلق دارد.

-طبق آمارهای بانک‌مرکزی رشد اقتصادی بدون‌نفت‌برابر با 3.6‌درصد بوده، درحالی‌که رشد اقتصادی بدون‌نفت مرکز آمار‌برابر با 3.4‌درصد بوده‌است. اگرچه نرخ رشد اقتصادی سال‌1402 با نفت طبق اعلام مرکز آمار بالاتر از نرخ رشد اقتصادی با نفت طبق اعلام بانک‌مرکزی بوده‌است، با این حال نرخ رشد اقتصادی بدون‌نفت بانک‌مرکزی بالاتر از نرخ رشد اقتصادی بدون‌نفت مرکز آمار است. به‌نظر می‌رسد علت بروز این وضعیت این بوده که مرکز آمار ایران در ارزیابی‌‌‌‌‌های خود بخش بیشتری از رشد اقتصادی (حدود نصف رشد) را به بخش نفت و گاز نسبت داده‌است، با این حال بانک‌مرکزی بخش کوچک‌تری (حدود یک چهارم) رشد اقتصادی را وابسته به این بخش تلقی کرده‌است.

پیام بگذارید